Yoga, ik kan het iedereen aanraden! Tegenwoordig wordt yoga niet meer zo snel gezien als "zweverig" of "spiritueel", maar is het meer gemeengoed. De hoeveelheid filmpjes die online beschikbaar zijn is ook overweldigend. Toen ik jaren geleden met yogalessen begon, had ik geen idee dat er achter de verschillende houdingen zoveel veel mooie en diepgaande filosofie zat.
De ingewikkelde houdingen en de instructies om "rustig te blijven ademen" waren al een uitdaging op zich. Na jaren van beoefening in verschillende scholen en vormen, merkte ik op dat het me heeft geholpen om mijn lichaam en geest steeds meer te verbinden. En ook om me meer te verbinden met mijn eigen koers en de wereld om me heen.
Niet zo verwonderlijk, want "yoga" komt van het Sanskriet-woord "yuj", wat "verbinden" of "verenigen" betekent. Yoga omvat een breed scala aan beoefeningen, filosofische levenswijsheden en technieken die gericht zijn op het verenigen van lichaam, geest en ziel. Het resultaat van de beoefening is vaak innerlijke vrede, balans en zelfbewustzijn.
योग
Yoga past uitermate goed bij de Traditionele Thaise Massage door de vele overeenkomsten in het gedachtengoed (er wordt vermoed dat ze dezelfde oorsprong hebben) en beiden hebben in combinatie met elkaar een grote therapeutische kwaliteit. De vorm van massagetherapie die ik inzet voor het opheffen van lichamelijke, geestelijke en energetische blokkades wordt dan ook wel vaak Thaise Yoga Massage genoemd, of ook "lazy people's yoga".
Lijdensweg?
In de eerste jaren van mijn eigen yoga beoefening heb ik echt wel gestruggeld tijdens de lessen. Uitgeput na 10 minuten hoorde ik de lerares zeggen dat de downward facing dog een rusthouding is. Ik zakte bijna door al mijn hoeven terwijl de mensen om mij heen als flexibele lichte wezens dat helemaal belichaamden. Ik snapte er niks van. Ik werd me vooral heel bewust van mijn lichamelijke ongemakken. Onder andere een vaak opgezette buik, maar ook een zwakke core (mijn excuus was mijn scoliose) en het onvermogen om me te focussen op de adem in plaats van alle paniekgedachten die in mijn hoofd rondgingen. Maar hé, ik was in ieder geval aan het sporten! En: no pain no gain! Uiteindelijk hield ik het niet vol en ben ik gestopt. Dat was jammer, want door mijn paniek begreep ik niet goed wat de instructies van de lerares voor me hadden kunnen betekenen.
Ashtanga | Iyengar | Vinyasa
Uiteindelijk pakte ik de draad weer op. Natuurlijk wel met de meest actieve vorm van yoga: Ashtanga. Een vorm van yoga die ik waardeerde om de vaste routine. Na een paar keer weet je ongeveer wat er komt en kun je in de flow staat komen om zo steeds meer in het lichaam te voelen wat er daar zich allemaal afspeelt. Ik was vooral heel druk met de uitvoer van de routine en zweette als een gek. "Sweating is part of the exercise" zij mijn leraar dan bemoedigend. En routine is soms ook saai volgens mijn brein dus moest ik ook nog andere vormen proberen. Onder andere Iyengar, waar houden meer gericht zijn om stabiliteit en kracht. Maar ik vond uiteindelijk de Vinyasa. Door de dynamiek wel actief, verrassend, maar toch in een flow. Alsof het een choreografie is met elke keer nieuwe volgorde van bestaande en nieuwe elementen.
Deze drie lessen hebben me daarbij een stuk verder geholpen.
1. Adem is het startpunt
Net zoals in de Traditionele Thaise Massage, is adem bij yoga een ontzettend belangrijk element. De adem brengt energie en heeft verschillende kwaliteiten die je kunt inzetten. Vanuit de Chinese Medicijnleer komt 40% van onze energie uit ademhaling en 60% uit voeding. En vanuit de westerse wetenschap weten we dat verbranding zonder zuurstof niet kan plaatsvinden. Dus in plaats van uitgeput zwaar te ademen leerde ik met de adem te werken als een anker, een soort metronoom in mijn hoofd om het ritme van de beweging (en de intensiteit) te observeren en aan te passen. Door mijn aandacht vooral op de adem te leggen lukt het om vrijer te bewegen en mijn energie te sturen. En door deze combinaties gaan gedachten steeds meer naar de achtergrond en kalmeert de geest.
2. Houding is belangrijker dan inhoud
Mijn leraar Zijnsoriëntatie had de wijze woorden: 'houding is belangrijker dan inhoud'. Het herinnerde in het begin nog wel eens aan mijn werk bij de overheid waar proces vaak belangrijker is dan inhoud en dat leidde tot weerstand. Totdat ik merkte dat ik in de houdingen (of "asana's") in mijn yogabeoefening niet hoefde te verstarren om deze zo goed mogelijk te doen of in een meditatiesessie zo stil mogelijk te zitten. Het gaat vooral om de intentie van de houding en daarin alles van mezelf mee te nemen.
Het deed me ook denken aan de Power Positions van Amy Cuddy ("Fake it till you become it). De vraag of ik het wel goed doe kon dan wel eens opkomen en ook gedachten over waarom die andere deelnemer toch zo veel flexibeler is. Nu ik meer rust heb in de houding en minder hoef te presteren, merk ik dat de krampachtigheid waarmee ik deze zo goed mogelijk wilde uitvoeren verzacht. Ik ben meer verbonden met de intentie en kan daardoor nog meer ontspannen. Gek genoeg heeft dat als resultaat dat de houding beter "lukt"en dat ik de energie stuur naar de plekken die het nodig hebben terwijl de andere plekken in het lichaam kunnen ontspannen.
3. Core is zoveel meer dan een sixpack
De core, het gebied achter en onder de navel wordt ook wel eens de basis genoemd, of de bron van energie. Vanuit diverse filosofieën is dit ook de plek waar het vertrouwen is gehuisvest. Als dat vertrouwen kan rusten doordat het lichaam zijn eigen stabiliteit weet te vinden, kan het hart oprichten en open de wereld in stralen. Pas anderhalf jaar geleden begreep waarom dit gebied zo belangrijk is om te trainen. Het gaat niet perse om de sixpack (of eightpack), maar het gebruik van deze spiergroepen (Mula Bandha [bekkenbodemspier] en Uddiyana Bandha [core]) heeft naast het sturen van de energie een ontzettend positieve invloed op de balans en stabiliteit van het lichaam.
Bij het horen van de instructies om deze Bandha's aan te spannen raakte ik vaak in verwarring. Ik had ooit bij een training geleerd om bij spanning mijn bilspieren aan te spannen en het bleek dat ik dat nogal vaak deed. Door een ongetrainde core en bekkenbodem had ik een naar voren gekanteld bekken met pijn in de onderrug tot gevolg. En een rusthouding als downward facing dog was zo inspannend dat het me niet eens lukte om deze spiergroepen aan te trekken.
Zo kon het ook gebeuren dat ik mij op spannende momenten uit balans voelde, te veel naar voren geschoten en grijpend naar buiten, of juist helemaal teruggetrokken in mezelf. Nu ik deze Bandha's steeds meer oefen, merk ik dat ik veel makkelijker in het midden sta.
Meer balans, meer energie, minder last in onderrug en buik!
Conclusie
Deze drie lessen hebben me in mijn yoga beoefening gebracht dat ik met meer flexibiliteit, rust en balans de Traditionele Thaise Massage kan geven. En het heeft me ook geleerd dat er kracht zit in herhaling. Door steeds op een klein onderdeel binnen je practice of beoefening te focussen, komt er zichtbaar verandering op gang. En het heeft met geleerd dat er nog veel meer te leren valt over mijn lichaam en geest en de verbinding er tussen.
Geïnspireerd geraakt?
Heb je er ook behoefte aan om je lichaam meer te leren kennen? En weet je nog niet zeker of yoga wat voor je is? Of misschien heb je het geprobeerd maar was de ervaring wat minder? Kom dan eens langs voor een sessie "lazy people's yoga" en ontdek wat de verbinding van lichaam en geest voor je gemoedsrust en stressniveau kan doen.